 |
| Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι εάν εντοπίσουν κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά ενός γονιδίου στα σκυλιά που νοσούν ή των συνδέσμων ανάμεσα στα γονίδια που γνωρίζουν ότι εμπλέκονται στην εξέλιξη της κακοήθειας, τότε θα μπορούν να αναζητήσουν την αντιστοιχία και στους ανθρώπινους καρκίνους. |
Μέχρι τη στιγμή που η ηλικιωμένη γυναίκα αναγκάστηκε να παραδώσει στις αρχές τα δέκα σκυλιά της, τα μικρά σι τσου ήταν σε άθλια κατάσταση, γεμάτα ψύλλους, ενώ επί χρόνια δεν είχαν κάνει εμβόλια. Το μικρόσωμο θηλυκό, που άκουγε στο όνομα Ακίρα, ήταν εξαιρετικού χαρακτήρα και με ένα πραγματικά κωμικό προγναθισμό. H κατάστασή της ήταν τόσο άθλια, που οι εθελοντές των καταφυγίων παραμελημένων ζώων αρνήθηκαν να την παραλάβουν. Οι μαστοί της ήταν γεμάτοι όγκους, μεταξύ των οποίων και κάποιος που είχε το μέγεθος μπάλας του γκολφ. Προφανώς πολύ δύσκολα θα έβρισκε οικογένεια να την υιοθετήσει και η ιατρική της φροντίδα θα ήταν πολυδάπανη. Οι όγκοι πιθανώς να ήταν καρκινικοί.
Όταν μου τηλεφώνησε ο άνδρας μου και μου είπε ότι έπρεπε να αφήσουν το ένα από τα σκυλιά πίσω επειδή είχε όγκους στους μαστούς, του είπα «αποκλείεται να κάνεις κάτι τέτοιο», εξηγεί η Μπέκι Εκερτ, φιλόζωη που ζει στα περίχωρα της Βαλτιμόρης και η οποία στο παρελθόν έχει φροντίσει πολλά ζώα με όγκους στους μαστούς.
Η κ. Εκερτ φρόντισε να εγγραφεί η Ακίρα σε ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, όπου ογκολόγοι κτηνίατροι μαθαίνουν για την εξέλιξη του ανθρώπινου καρκίνου των μαστών μελετώντας τους όγκους που έχουν σκύλοι. Ακριβώς όπως και ο ανθρώπινος καρκίνος του μαστού, οι όγκοι στους μαστικούς αδένες είναι από τις συχνότερες μορφές καρκίνου στα θηλυκά σκυλιά. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν βλέπουν ποτέ τέτοιους καρκίνους επειδή φροντίζουν να στειρώνουν τα ζώα τους όταν είναι σε νεαρή ηλικία. Ο καρκίνος των μαστών στα σκυλιά πυροδοτείται από τα οιστρογόνα και η αφαίρεση των ωοθηκών περιορίζει σημαντικά τον κίνδυνο. Oμως, από τα θηλυκά που δεν έχουν στειρωθεί και κυρίως αυτά που χρησιμοποιούνται για εντατική αναπαραγωγή, το ένα στα τέσσερα έχει όγκους.
Με τα ίδια φάρμακα
Οι όγκοι στους μαστούς των σκυλιών ανταποκρίνονται στη χημειοθεραπεία και στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τους ανθρώπους και συνήθως παρουσιάζουν τις ίδιες χρωματοσωμικές ανωμαλίες. Οπως και στον άνθρωπο, ο κίνδυνος των όγκων αυξάνεται με την ηλικία, αν και σε κάποιες ράτσες, ιδιαίτερα σε αυτές που έχουν μικρό μέγεθος, τα ποσοστά καρκίνου είναι αυξημένα. Επειδή οι σκύλοι έχουν δέκα μαστικούς αδένες και συνήθως εμφανίζουν όγκους σε πολλούς αδένες ταυτόχρονα, παρουσιάζουν μία πραγματικά σπάνια ευκαιρία έρευνας, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μελετήσουν αλλοιώσεις σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, από καλοήθεις σε καρκινικές και σε όλα τα μεταβατικά στάδια ανάπτυξης στο ίδιο ζώο.
«Ο σκύλος μάς δίνει τη δυνατότητα να απαντήσουμε σε ένα κομβικό ερώτημα: πού έγινε το λάθος σε μοριακό επίπεδο, εξηγεί η δρ Κάρεν Σορένο, διευθύντρια του Ογκολογικού Τμήματος στο Κτηνιατρικό Νοσοκομείο Ράιαν, όπου δημιουργήθηκε και το σχετικό πρόγραμμα για τους όγκους στον μαστό των σκύλων το 2009. Επίσης, μπορούμε να μελετήσουμε τους καλοήθεις όγκους και να βρούμε τι είναι το διαφορετικό ανάμεσα στον όγκο που εξελίσσεται σε καρκινικό από ένα κάποιου που τελικά παραμένει καλοήθης».
Αυτός ο τομέας έρευνας, η συγκριτική ογκολογία, χρησιμοποιείται προκειμένου να εμπλουτισθούν οι γνώσεις μας όσον αφορά τη βιολογία του καρκίνου και να καταστεί δυνατή η βελτίωση των θεραπευτικών προσεγγίσεων που χρησιμοποιούνται στους ανθρώπους. Και βέβαια, σε αυτό το πλαίσιο τα σκυλιά των καταφυγίων βρίσκουν θεραπεία.
«Κάθε καρκίνος που αναπτύσσεται σε ένα σκύλο αναπτύσσεται και στον άνθρωπο, ενώ ισχύει και το αντίστροφο», εξηγεί ο δρ Τσαντ Χάνα, ο οποίος ευθύνεται για το πρόγραμμα συγκριτικής ογκολογίας στο Ερευνητικό Κέντρο του Εθνικού Αντικαρκινικού Κέντρου.
Κάθε χρόνο, έξι εκατομμύρια σκύλοι και αντίστοιχος αριθμός γάτων αναπτύσσουν καρκίνους, λέμφωμα μη Χότζκινς, καρκίνο των πνευμόνων, του προστάτη, της κεφαλής και του αυχένα, σάρκωμα των μαλακών ιστών και οστεοσάρκωμα, εκτός από καρκίνο των μαστών. Αυτοί οι καρκίνοι έχουν την ίδια ποικιλομορφία κυττάρων που προσεγγίζει την ασθένεια στον άνθρωπο. Συνήθως οι γιατροί λαμβάνουν δύο δείγματα από τους όγκους κάθε σκυλιού, ένα για το εργαστήριο παθολογοανατομίας και ένα για μοριακή ανάλυση. Τα πολλά δείγματα είναι ένας πραγματικός θησαυρός για τη δρα Τρογιανσκάγια, που αναζητεί τις αλλαγές στην έκφραση κάποιων γονιδίων ή ομάδας γονιδίων ή των συνδέσμων ανάμεσα σε ομάδες γονιδίων, καθώς ο όγκος γίνεται κακοήθης.
«Αν εντοπίσουμε κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά ενός γονιδίου ή των συνδέσμων ανάμεσα στα γονίδια που γνωρίζουμε ότι εμπλέκονται στην εξέλιξη της κακοήθειας, τότε μπορούμε να αναζητήσουμε την αντιστοιχία και στους ανθρώπινους καρκίνους», εξηγεί η δρ Τρογιανσκάγια.
Οι ελπίδες
Η μεγάλη της ελπίδα είναι να καταφέρουμε να εντοπίσουμε τις αλλαγές στη γενετική έκφραση που εξηγούν την εξέλιξη από τις προ καρκινικές καταστάσεις στις καρκινικές και να χρησιμοποιήσουμε τις νέες γνώσεις προκειμένου να βελτιώσουμε τη διάγνωση και τη θεραπεία ή ακόμα να ανακαλύψουμε και φάρμακα που αναστέλλουν αυτή τη διαδικασία. Μέχρι τότε, όμως, πολλά αδέσποτα θεραπεύονται από τον καρκίνο δωρεάν, γεγονός που καθιστά άμεσα ευκολότερη την εξεύρεση οικογενειών που θα θελήσουν να τα υιοθετήσουν. Μάλιστα, οι ιατροί δεσμεύονται να τα θεραπεύσουν ξανά σε περίπτωση που υποτροπιάσουν. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν περισσότερα από εκατό σκυλιά και πολλά έχουν υιοθετηθεί από γυναίκες που κατάφεραν θα θεραπευθούν από τον καρκίνο του μαστού.
Για την Ακίρα τα νέα ήταν καλά. Υποβλήθηκε τον Αύγουστο σε επέμβαση και οι κτηνίατροι αφαίρεσαν τον μεγάλο όγκο και τρεις μικρότερες αλλοιώσεις, καμία από τις οποίες δεν ήταν καρκινική. Τώρα έχει υιοθετηθεί από την Μπεθ Γκάρντερ. «Είναι πολύ χαδιάρα», λέει η Γκάρντερ. Η Ακίρα και ένα μεγαλύτερο αρσενικό σι τσου περνούν τις ημέρες τους παίζοντας στους τεράστιους κήπους του σπιτιού.
Συντροφιά και καλύτερη υγεία με τους τετράποδους φίλους μας
Tα περισσότερα αμερικανικά σπίτια επιλέγουν να αποκτήσουν ένα σκύλο έναντι οποιουδήποτε άλλου κατοικιδίου. Οι έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την επίδραση που έχει η επιλογή τους αυτή στην υγεία τους υποδεικνύει ότι τα κατοικίδια και ιδιαίτερα τα σκυλιά μπορούν να βελτιώσουν την καρδιαγγειακή υγεία, να αυξήσουν την αντοχή μας στο στρες, να καλυτερεύσουν την ικανότητα επικοινωνίας με τον κοινωνικό περίγυρο και να ενισχύσουν τη μακροζωία.
Η ερευνήτρια Ερικα Φρίντμαν, που η εργασία της το 1980 έδειξε ότι όσοι διαθέτουν κατοικίδια είχαν περισσότερες πιθανότητες να είναι ζωντανοί ένα χρόνο μετά τη νοσηλεία τους σε μονάδα στεφανιαίας νόσου, επισημαίνει ότι άλλες μελέτες συνδέουν την ύπαρξη κατοικιδίου με τη χαμηλή αρτηριακή πίεση και χοληστερόλη, αλλά και χαμηλά τριγλυκερίδια παρότι τα άτομα αυτά έπιναν περισσότερα οινοπνευματώδη, έτρωγαν περισσότερο κρέας και είχαν μεγαλύτερο σωματικό βάρος από τα άτομα της ομάδας ελέγχου που δεν διέθεταν κατοικίδια. Επίσης, άλλες μελέτες έδειξαν ότι οι πιο ηλικιωμένοι που βγάζουν βόλτα τους σκύλους τους είχαν περισσότερες πιθανότητες να ασκούνται συστηματικά και να βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση.
Έρευνες που πραγματοποίησε η δρ Φρίντμαν, καθηγήτρια στη Σχολή Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, έδειξαν επίσης ότι όσοι διαθέτουν κατοικίδια και ιδιαίτερα σκύλους έχουν χαμηλότερα ποσοστά φυσιολογικής διέγερσης όταν βρίσκονται υπό συνθήκες στρες.
Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Society and Animals κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κατοικίδια ζώα «αμβλύνουν τα συναισθήματα μοναξιάς». Σε δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε σε 339 κατοίκους της Δυτικής Αυστραλίας οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι διέθεταν σκύλο «είχαν περισσότερες κοινωνικές επαφές, ανταλλαγή διαφόρων μικροεκδουλεύσεων και οξυμένη αντίληψη της φιλικότητας της γειτονιάς, αλλά και ένα αίσθημα ότι ανήκουν σε μία κοινωνική ομάδα». Οι ηλικιωμένοι κάτοχοι σκύλου εξέφραζαν «λιγότερη δυσαρέσκεια για την κοινωνική, συναισθηματική και φυσική κατάσταση», αναφέρει μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 1993 στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις. Αλλά και τα παιδιά επωφελούνται από την ύπαρξη κατοικιδίου στη ζωή τους, τόσο από ιατρικής όσο και από κοινωνικής απόψεως. Τα ποσοστά άσθματος και εκζέματος είναι χαμηλότερα μεταξύ των παιδιών που έχουν σκυλιά από τη νηπιακή ηλικία. Ιδιαίτερα μεταξύ των αγοριών που μπορεί να φροντίζουν για τα ζώα, καταγράφεται ενίσχυση της συναισθηματικής ανάπτυξης και της ασφάλειας, σύμφωνα με την Γκέιλ Μέλσον, καθηγήτρια Αναπτυξιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πέρντιου.
Πηγή: kathimerini.gr
