Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2014

Γιατί μοιάζουμε με τα κατοικίδιά μας;


Υπάρχει μία ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι τα κατοικίδια μοιάζουν με τον ιδιοκτήτη τους. Μπορεί μέχρι πρότινος να μην είχαμε βάσιμες αποδείξεις ότι κάτι τέτοιο ισχύει, αλλά οι έρευνες, έρχονται να μας δικαιώσουν, αφού όλα τα αποτελέσματα δείχνουν ότι άνθρωποι και κατοικίδια μοιάζουν. Ποιος ο ρόλος των ματιών;

Όσοι από εμάς έχουμε στο σπίτι ένα κατοικίδιο το οποίο τριγυρνά μέσα στα πόδια μας συνέχεια και εμείς μέσα στα δικά του, είναι λες και η σκιά μας πήρε σάρκα και οστά και κάνουμε όλα τα πράγματα μαζί της. Μόνο που είναι τετράποδη! Γιατί άραγε οι αγαπημένοι μας φίλοι τείνουν να μας μοιάζουν εμφανισιακά;

Υπαρχουν λογικές εξηγήσεις που μπορούν να φωτίσουν τον δρόμο μας προς μία απάντηση. Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι μοιραζόμαστε τις συνήθειες μας και όλους τους τρόπους ζωής μας με τα κατοικίδιά μας, είναι μία πολύ καλή αρχή για να υποστηρίξουμε την άποψη ότι κατοικίδια και ιδιοκτήτες μοιάζουν. Σαν χαρακτήρες, αλλά και εξωτερικά.

Σκυλί και παιδί - Τα μπερδεύεις ή όχι;

Εντάξει, μπορεί μεταξύ μας να μην υπάρχει η τέλεια ομοιότητα, σίγουρα όμως θα έχετε ακούσει κάποιον φίλο να σας λέει, έστω υπερβάλλοντας, πως με την τετράποδη λατρεία σας μοιάζετε σαν δυο σταγόνες νερό. Ή θα έχετε πιάσει τον εαυτό σας να αναρωτιέται πώς γίνεται ο διαβολάκος του γείτονα να σας τον θυμίζει εμφανισιακά, κάθε μέρα και πιο πολύ.

Ακόμα κι αν είστε, όμως, άπιστος Θωμάς, και δεν πιστεύετε ότι όντως μοιάζουν τα ζώα με τους ανθρώπους που τα φροντίζουν και τους κρατούν συντροφιά, υπάρχει κι άλλος τρόπος να σας πείσουμε, πέρα από τον εμπειρικό. Γιατί, εκεί που τελειώνουν τα ψυχολογικά παιχνίδια, ξεκινά η επιστήμη. Και επειδή διψάμε για γνώση και για αποδεδειγμένες αλήθειες ψάξαμε και βρήκαμε την μελέτη που μας δικαιώνει.

Η ώρα της αλήθειας

Στο Πανεπιστήμιο της Ιαπωνίας, Kwansei Gakuin, πραγματοποιήθηκε μία έρευνα, με επικεφαλής καθηγητή και ψυχολόγο τον Sadahiko Nakajima, ο οποίος μαζί με την ερευνητική του ομάδα, αποφάσισαν να δώσουν μία απάντηση στο αν τελικά οι ιδιοκτήτες ζώων μοιάζουν με τα κατοικίδια τους.

Έτσι, λοιπόν, διαμόρφωσαν ένα πείραμα, στο οποίο και συμμετείχαν 502 φοιτητές, χωρισμένοι σε πέντε ομάδες. Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου έδωσε στους συμμετέχοντες φωτογραφίες που απεικόνιζαν ανθρώπους και σκυλιά.

Η πρώτη ομάδα έλαβε φωτογραφίες στις οποίες άνθρωποι και σκυλιά απεικονίζονταν κανονικά, η δεύτερη έλαβε φωτογραφίες στις οποίες τα μάτια των ανθρώπων ήταν καλυμμένα, στην τρίτη ομάδα οι φωτογραφίες απεικόνιζαν ανθρώπους που τα χείλη τους δεν φαίνονταν, στην τέταρτη ομάδα κρυφά ήταν τα μάτια των σκυλιών, και τέλος, η πέμπτη ομάδα έλαβε φωτογραφίες στις οποίες διακρίνονταν μόνο τα μάτια των σκυλιών και τα μάτια των ανθρώπων.

Παράδειγμα των 5 διαφορετικών εκδοχών των φωτογραφιών
που δόθηκαν στα πλαίσια της μελέτης

Και από τις πέντε ομάδες ζητήθηκε να ταιριάξουν τους ιδιοκτήτες με τα σκυλιά τους.

Τα αποτελέσματα

Η ομάδα που είδε ακάλυπτα τα χαρακτηριστικά τόσο των σκύλων όσο και των ανθρώπων πέτυχε ένα ποσοστό 80% σωστών επιλογών. Η ομάδα που πήρε τις φωτογραφίες με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του στόματος πέτυχε ένα ποσοστό 73% σωστών επιλογών.

Η ομάδα που είδε μόνο τα μάτια σκυλιών και ανθρώπων πέτυχε ένα ποσοστό 74% σωστών επιλογών. Όμως, η ομάδα που έλαβε φωτογραφίες με καλυμμένα τα μάτια τόσο των ανθρώπων όσο και των σκυλιών δεν έκανε σωστές επιλογές, και δυστυχώς δεν μπορούσε να ταιριάξει το σωστό σκυλί με τον σωστό ιδιοκτήτη, ρίχνοντας τα ποσοστά πολύ χαμηλά.

Αυτό το το εύρημα εξέπληξε τον καθηγητή Kwansei Gakuin, οδηγώντας την ερευνητική ομάδα στο συμπέρασμα πως, μάλλον, μεταξύ ανθρώπων και σκυλιών είναι η σύνδεση των ματιών που τους κάνει να μοιάζουν. Αναμφισβήτητα, πάντως, ακόμα και εντελώς ξένοι, φαίνεται υποσυνείδητα να βλέπουν ομοιότητες ανάμεσα σε ιδιοκτήτη και κατοικίδιο.

More (research) is better

Επιπλέον, στα πλαίσια μίας άλλης έρευνας, η οποία πραγματοποιήθηκε το 1999, 261 γυναίκες ρωτήθηκαν για τις προτιμήσεις τους ανάμεσα σε τέσσερις ράτσες σκυλιών. Δύο ράτσες είχαν αυτιά γνωστά ως lop ears (αυτά που είναι προς τα κάτω) και οι άλλες δύο ράτσες είχαν pricked ears (αυτά που είναι προς τα πάνω).

Οι γυναίκες που είχαν μακριά μαλλιά έδειξαν μία ιδιαίτερη προτίμηση στα σκυλιά με τα lop ears, ενώ οι γυναίκες που είχαν κοντά μαλλιά έδειξαν προτίμηση στα σκυλιά με τα pricked ears. Μάλλον, σε ένα ασυνείδητο επίπεδο, φαίνεται να έχουμε μία συμπάθεια στο οικείο, και να επιλέγουμε τα κατοικίδια που μας μοιάζουν.

Η απάντηση

Το μυστικό κρύβεται στα μάτια, λοιπόν. Όταν λέμε ότι ιδιοκτήτες και κατοικίδια μοιάζουν, αυτό που μας οδηγεί στο συγκεκριμένο συμπέρασμα είναι η ομοιότητα στο βλέμμα! Και μπορεί η έρευνα να επικεντρώθηκε στα σκυλιά, αλλά αυτό δεν μας αποτρέπει από το να εξαγάγουμε γενικότερα συμπεράσματα. 

Μερικές φωτογραφίες για να πειστούν και οι πιο δύσπιστοι

Τέλος, αν συνυπολογίσουμε και το συμπέρασμα της δεύτερης έρευνας, μπορούμε να καταλήξουμε κάπου πιο συγκεκριμένα. Τα κατοικίδια είναι οι καλύτεροι φίλοι μας, και ποιος θα διάλεγε έναν φίλο που δεν του μοιάζει; Δείξε μου τον φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι, λέει μια παροιμία. Και από πού μπορείς να καταλάβεις αν ταιριάζεις με ένα κουταβάκι, ένα γατάκι ή ένα άλλο μωρό ζωάκι; 

Μα από εκείνο το πρώτο βλέμμα που θα σου ρίξει, όλο γλύκα, την πρώτη φορά που θα το δεις. Έτσι δεν είναι; Και τι έλεγε η πρώτη έρευνα, είπαμε; Ναι, ότι το μυστικό κρύβεται στα μάτια. Ορίστε. Το μυστήριο λύθηκε: εμείς οι ίδιοι επιλέγουμε τα κατοικίδια που μας μοιάζουν και αυτή η ομοιότητα είναι εμφανής στο βλέμμα μας. 

Αλλά ακόμα κι αν δεν είναι έτσι, στα δικά μας μάτια, εμείς κι αυτά είμαστε ένα! Κι αυτό είναι που μετρά.

pathfinder.gr